b_portal_gotycki

 

Pod nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Łodzi zakończyliśmy renowację gotyckiego portalu prowdzącego z kruchty do wnetrza naszej świątyni.



 portal_gotycki1

 


 

Portal prowadzący z kruchty bocznej do kościoła powstał ok. 1470 roku i jest jednym z trzech późnogotyckich zabytków-świadków fundacji Koniecpolskich. Taki typ dekoracji obramiającej otwór wejściowy nazywamy portalem długoszowym, który jest charakterystyczny dla obiektów wznoszonych z inicjatywy Jana Długosza, duchownego, kronikarza, historyka, wychowawcy synów Kazimierza Jagiellończyka. Na jego skromną formę artystyczną, składają się proste laskowania – wałeczki i półwałeczki – krzyżujące się pod kątem prostym i dekorujące otwór wejściowy o ciekawym wykroju. W kluczu ponad otworem widnieje płaskorzeźbiona płycina wypełniona ornamentem maswerkowym i słowem „Jezus” zapisanym w minuskule gotyckiej z zastosowaniem skrótu: „ih(es)us”.

Trzeba w tym miejscu przypomnieć, jak wielkie znaczenie symboliczne mają drzwi prowadzące do świątyni. Jeden z najważniejszych symboli kryje się w słowach Jezusa: „Ja jestem bramą. Jeżeli ktoś wejdzie przeze Mnie, będzie zbawiony” (J 10, 9). Chrystus jest jedynym Pośrednikiem zbawienia, który zaprasza do przekroczenia progu. A zatem jest to też symbol przejścia między światem świeckim (profanum) a świętym (sacrum).

Niezwykle wymowny jest przewidziany w obrzędzie dedykacji nowego kościoła osobny ryt poświęcenia drzwi. Liturgia dedykacyjna kościoła, która i w Wielgomłynach odbyła się w końcu XV wieku, przewiduje, że biskup trzykrotnie okrąża kościół, dokonując pokropienia. Za każdym razem zatrzymuje się przed zamkniętymi drzwiami głównego wejścia, puka w nie pastorałem i woła: „Bramy, podnieście swe szczyty i unieście się, prastare podwoje, aby mógł wkroczyć Król chwały!” (Ps 24, 7.9). Po trzecim razie drzwi się otwierają, a biskup namaszcza drzwi krzyżmem. Na progu, na popiele rozsypanym na posadzce w kształcie litery X, biskup kreśli końcem pastorału pierwszą i ostatnią literę alfabetu greckiego – Alfa  Omega. Znak krzyża kreśli także na wewnętrznej stronie drzwi kościoła.

Warto też pamiętać, że w latach jubileuszowych odbywa się uroczyste otwarcie „świętej bramy” w kościołach katedralnych, a na końcu jubileuszu jej zamknięcie. W Rzymie otwierane są wówczas główne drzwi pięciu Bazylik.

 


 

 Koszt prac:

Dotacja Ministerstwa Kultury
i Dziedzictwa Narodowego

52000,00 zł

Wkład własny 
4958,46 zł

Przygotowanie wniosku 
430,00 zł



 

dotacja_portal_wewnętrzny_tablica

 

Projekt i wykonanie Alanet